Een kleine 30 geïnteresseerden waren aanwezig tijdens het afgelopen China Café in Brasserie Luden in Utrecht. Door de gezellige en sfeervolle zaal paste de intieme bijeenkomst perfect bij het thema, waar seksuoloog Sanderijn van der Doef een kijkje gaf in de gespannen relatie tussen Chinezen en seksualiteit.
Een Nederlandse seksuoloog in China
Voor Sanderijn vond haar eerste kennismaking met China plaats in 1982 tijdens een rondreis door het land. Na 25 jaar niet in China te zijn geweest, werd Sanderijn in 2007 als Nederlandse seksuoloog gevraagd om in China een college te komen geven over seksuele voorlichting.
Nederland wordt namelijk gezien als vooruitstrevend land wanneer het gaat over seksuele voorlichting in het onderwijs. Dit is niet alleen zichtbaar in Nederlands lesmateriaal over het thema, maar uit zich vooral ook in het lage aantal tienerzwangerschappen. Om deze reden komen er, ook uit China, delegaties naar Nederland om de Nederlandse aanpak te bestuderen. Dankzij de prangende Chinese vraag naar kennis komt Sanderijn steeds vaker in China en woont ze sinds 2015 zelfs afwisselend in Beijing en Amsterdam.
Taboe in China
De bijzondere relatie tussen Chinezen en seksualiteit werd al snel duidelijk tijdens het eerste gastcollege van Sanderijn in China. Er bleek niet alleen een enorm taboe te heersen op het thema binnen het Chinese onderwijs, ook tussen studenten onderling en binnen families wordt niet of nauwelijks gepraat over seksualiteit. Sanderijn vertelt: ‘De eerste collegereeks in China verliep anders dan verwacht. Ik kreeg niet de kans mijn normale college te geven over de ontwikkeling van seksuele voorlichting. Ik was aan 22 jarige studenten seksuele voorlichting op beginnersniveau aan het geven’.
Een nieuwe ontwikkeling?
Al blijft seksualiteit een erg lastig onderwerp in China, steeds meer mensen gaan de noodzaak van seksuele voorlichting nu toch echt inzien. Het zijn niet meer alleen de docenten die dit belangrijk vinden, ook de overheid ziet het belang van goede en objectieve voorlichting in. Dit mede vanwege de druk op de volksgezondheid in bijvoorbeeld het groeiende aantal HIV-gevallen onder jongeren.
Alhoewel de Nederlandse aanpak gezien wordt als een erg succesvolle benadering, is het volgens Sanderijn niet de bedoeling dat het Nederlandse voorlichtingsprogramma één op één wordt overgenomen door China. ‘We willen dat de Chinese samenleving onderdelen gebruikt van het Nederlandse programma, maar deze ook ombuigt naar de eigen cultuur’.
In dit proces werkt Sanderijn samen met enkele Chinese seksuologen. Met deze collega’s probeert ze zogeheten ‘saloons’ op te zetten waar zowel vrouwen als mannen welkom zijn om openlijk over seksualiteit te praten. Hier zijn zowel mannen als vrouwen welkom, maar de praktijk laat zien dat alleen vrouwen de stap zetten om deze saloons te bezoeken. ‘Het bereiken van de Chinese vrouw blijkt in dit geval makkelijker dan het bereiken van de Chinese man/partner. Echter, het motief van de Chinese vrouw om de bijeenkomsten te bezoeken ligt niet zozeer bij het bespreken van haar eigen seksualiteit, maar meer welke seksuele handelingen zij zou kunnen verrichten om haar man tevreden te houden zodat hij niet op zoek gaat naar een andere vrouw’.
Wederzijds leren
Tot slot sloot Sanderijn haar verhaal af met haar motivatie om haar werkzaamheden in China te blijven verrichten: ‘Mijn eigen ervaring met het werken in China heeft me laten zien hoe enorm veel er te leren is. Dit wederzijdse leerproces en het open staan voor de andere cultuur is naar mijn mening de essentie van het werken binnen een andere samenleving”.
Het volgende China Café
Volgende maand vindt er geen regulier China Café plaat, maar wordt er op dinsdag 7 februari in Utrecht gestreden worden om de grote China Quizbeker! Om het Chinees Nieuwjaar feestelijk te vieren zitten Ed Sander van ChinaTalk en Fred Sengers van Blogaap dé Grote China Kennisquiz voor. De vragen van de quiz bestaan uit diverse categorieën waaronder (recente) Chinese geschiedenis, cultuur, economie en sociale media. Er zijn nog een aantal plekken beschikbaar, schrijf je dus snel in en verzeker je van een plekje!